ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΟΡΟΣΗΜΑ ΛΟΓΟΥ, ΟΜΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΑΠΟ 0 ΕΩΣ 6 ΕΤΩΝ. ΤΙ ΑΝΑΜΕΝΟΥΜΕ, ΤΙ ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΜΕ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΘΟΥΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΟΛΟΓΟ ΙΑΤΡΟ.ΠΑΜΕ ΛΟΙΠΟΝ!

 

 

Ορόσημα 0-6 μηνών   

Ορόσημα λόγου και ομιλίας:

• Το μωρό σας αντιδρά στους ήχους, κοιτάει ή στρέφει το κεφάλι του προς την πηγή τους
• Παράγει ήχους
• Μιμείται ήχους
• Χρησιμοποιεί ήχους ή χειρονομίες για να υποδείξει ανάγκες
• Χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα για να εκφράσει διαφορετικές ανάγκες
• Χαμογελάει όταν του μιλάνε
• «Βαβίζει» με επαναλαμβανόμενες συλλαβές, « μπαμπαμπα» « ντανταντα» ή « μαμαμα»
• Ποικίλει σε ύψος και ένταση η φωνή του (μελωδία)

Αναζητήστε βοήθεια αν: Το μωρό σας, στην προσπάθεια του να επικοινωνήσει, δεν κάνει βλεμματική επαφή, αποφεύγει να συνδεθεί και δεν ανταποκρίνεται στα χαμόγελα. 

 

Ορόσημα έως 1 έτους

Ορόσημα Λόγου και Ομιλίας:

• Δίνει όλο και μεγαλύτερη προσοχή στην ομιλία
• Καταλαβαίνει απλές οδηγίες/εντολές (για παράδειγμα: Βάλε,δώσε,πάρε,κάτσε)
• Απαντά σε απλές λεκτικές ερωτήσεις (για παράδειγμα: θέλεις νερό;, θέλεις μπισκότο ή μπανάνα;)
• Καταλαβαίνει το ΄΄ναι΄΄ και το΄΄όχι΄΄
• Ακούει και μιμείται περισσότερους ήχους
• Ακούει/ προσέχει όταν του μιλάς
• Αρχίζει να μετατρέπει το μουρμούρισμα σε ακατάληπτη γλώσσα
• Παράγει μία ή περισσότερες λέξεις
• Λέει «Μπαμπά» και «μαμά»
• Χρησιμοποιεί επιφωνήματα όπως΄΄οοο΄΄
• Προσπαθεί να μιμηθεί λέξεις με τον τρόπο του.

Ορόσημα κίνησης:

• Κάθεται και μένει σε καθιστή θέση χωρίς βοήθεια
• Σέρνεται μπρούμυτα προς τα εμπρός τραβώντας με τα χέρια και σπρώχνοντας με τα πόδια
• Παίρνει στάση μπουσουλήματος
• Σέρνεται στα χέρια και τα γόνατα
• Πηγαίνει από καθιστή θέση σε στάση μπουσουλήματος
• Προσπαθεί να σταθεί όρθιο
• Χτυπάει παλαμάκια
• Περπατά κρατώντας έπιπλα
• Κάνει 2-3 βήματα όρθιο μέχρι να πέσει

 

Ορόσημα 1 έως 2 ετών:

Ορόσημα Λόγου και Ομιλίας:

• Ονομάζει οικεία στο χώρο αντικείμενα
• Προσπαθεί να μιμηθεί πράξεις και λέξεις
• Επαναλαμβάνει λέξεις που ακούει σε συνομιλίες
• Καταλαβαίνει απλές και σύνθετες οδηγίες ή εντολές
• Λέει το όνομά του
• Χρησιμοποιεί μικρές φράσεις με 2-3 λέξεις (για παράδειγμα:θέλω νερό)

 

Ορόσημα κίνησης:

• Περπατά ανεξάρτητα και όσο πλησιάζει τα 2 έτη τρέχει
• Σέρνει παιχνίδια ενώ περπατά
• Μεταφέρει ογκώδη παιχνίδια ή πολλά παιχνίδια ταυτόχρονα
• Μπορεί να σταθεί στις μύτες των ποδιών
• Κλωτσάει, ρίχνει, πετάει μπάλα
• Σκαρφαλώνει και κατεβαίνει από τα έπιπλα χωρίς βοήθεια
• Ανεβαίνει και κατεβαίνει σκάλες κρατώντας την κουπαστή ή το χέρι σας

Ορόσημα λεπτής κινητικότητας:

• Μουτζουρώνει
• Χτίζει πύργο με 4 κυβάκια
• Μπορεί να δείχνει προτίμηση σε κάποιο χέρι

Κοινωνικά και συναισθηματικά ορόσημα:

• Μιμείται συμπεριφορές ενηλίκων και άλλων παιδιών
• Αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως ξεχωριστό πρόσωπο από τους άλλους
• Χαίρεται όλο και περισσότερο την παρουσία των άλλων παιδιών
• Αυξανόμενη ανεξαρτησία
• Προκλητική συμπεριφορά
• Αυξημένο άγχος αποχωρισμού κοντά στους 18 μήνες, που σχεδόν εξαφανίζεται στους 24

Αναζητήστε βοήθεια αν: Το λεξιλόγιό του, εκτός από «μαμά» και «μπαμπά» , διαθέτει ελάχιστες λέξεις, αν δεν παίζει με άλλα παιδιά. Αν δυσκολεύεται να μιμηθεί λέξεις και πράξεις και όταν ασχολείται μόνο με συγκεκριμένα παιχνίδια. Η ομιλία του είναι δυσκατάληπτη, δυσκολεύονται να τον καταλάβουν άλλοι ενήλικες ή παιδιά. Δεν συνδυάζει 2 λέξεις για να σχηματίσει σύντομες φράσεις.

 

Ορόσημα έως 3 ετών:

Ορόσημα Λόγου και Ομιλίας:

• Ο λόγος είναι καταληπτός περίπου 50-75%
• Κάνει ερωτήσεις
• Δείχνει τις εικόνες στο βιβλίο, είναι σε θέση να τις ονομάζει
• Αναγνωρίζει διάφορα μέλη του σώματος
• Καταλαβαίνει την λειτουργία των αντικειμένων
• Καταλαβαίνει απλές ιστορίες
• Χρησιμοποιεί 4 με 5 λέξεις στις προτάσεις, με Υποκείμενο-Ρήμα-Αντικείμενο
• Χρησιμοποιεί πληθυντικό και λίγες προθέσεις, επιρρήματα (πάνω, κάτω, εκεί).
• Ορισμένες φορές συναντώνται επαναλήψεις ή επιμηκύνσεις γραμμάτων,συλλαβών, λέξεων (φυσιολογικός τραυλισμός)

Ορόσημα κίνησης:

• Πηδά και στέκεται στο ένα πόδι για 5 δευτερόλεπτα
• Ανεβοκατεβαίνει σκάλες χωρίς υποστήριξη
• Βαδίζει μπροστά και πίσω με ευελιξία
• Τρέχει χωρίς να πέφτει
• Κλωτσάει μπάλα χωρίς να πέφτει

Ορόσημα λεπτής κινητικότητας:

• Αρχίζει να ξεβιδώνει καπάκι
• Ανοίγει πόρτες γυρίζει πόμολα
• Κρατάει το μολύβι με διπολική λαβή
• Χρησιμοποιεί ψαλίδι
• Φτiάχνει puzzle με 4-5 κομμάτια

Αναζητήστε βοήθεια αν: Αποφεύγει να παίζει με άλλα παιδιά, δυσκολεύεται να πάρει πρωτοβουλία και να κάνει διάλογο. Όταν η ομιλία του παραμένει δυσκατάληπτη και χρησιμοποιεί μόνο λίγα ρήματα ή/ και καθόλου άρθρα ή επίθετα. Αν σημειώνει έντονες δυσρυθμίες στην εκφορά λέξεων (επαναλαμβάνει έντονα ήχους,συλλαβές,λέξεις) ή αν δυσκολεύεται να αρχίσει μια πρόταση, να κάνει απλές προτάσεις και δεν έχει αντίληψη του πληθυντικού αριθμού.

Ορόσημα έως 4 ετών

Ορόσημα Λόγου και Ομιλίας:

• Η ομιλία του παιδιού σας μοιάζει περισσότερο με των ενηλίκων όσον αφορά τη γραμματική και τη σύνταξη.
• Κατανοεί τις έννοιες των αριθμών έως το 3
• Αναγνωρίζει  μέχρι και 3 βασικά χρώματα
• Καταλαβαίνει τους αριθμούς μέχρι το 3
• Χρησιμοποιεί σύνθετες προτάσεις 4 -8 λέξεις
• Σωστή χρήση γραμματικής
• Ακούει μια μικρή ιστορία, παραμύθι και απαντά σε ερωτήσεις
• Περιγράφει την μέρα του στο σχολείο
• Κάνει μικρή αναδιήγηση μιας ιστορίας που άκουσε
• Δίνει σύνθετες απαντήσεις
• Γνωρίζει την χρήση αντικειμένων
• Καταλαβαίνει τις έννοιες του χώρου

Ορόσημα κίνησης:

• Πηδά και στέκεται στο ένα πόδι για 5 δευτερόλεπτα
• Ζωγραφίζει κύκλους, τρίγωνα, σταυρό και τετράγωνα
• Αναπηδάει επιτόπου
• Ζωγραφίζει ένα πρόσωπο με 2-4 μέρη (κεφάλι, χέρια, πόδια), αντικείμενα και σπίτια
• Αρχίζει η τριποδική λαβή
• Φτιάχνει απλά puzzle
• Χτίζει πύργο με 9-10 κομμάτια

Αναζητήστε βοήθεια αν: Έχει έντονα ξεσπάσματα θυμού και δεν δέχεται την ήττα εύκολα. Όταν δυσκολεύεται στην αλληλεπίδραση με άλλα παιδιά. Δεν μένει στο θέμα συζήτησης και η ομιλία του δεν έχει σαφήνεια, δηλαδή δεν βγάζει νόημα. Δεν μπορεί να ασχοληθεί με μια δραστηριότητα πάνω από 10 λεπτά. Χρησιμοποιεί μικρές και όχι σωστά οργανωμένες προτάσεις καθώς και η ομιλία του δεν είναι πάντα κατανοητή. Αν δυσκολεύεται να αρχίσει μια πρόταση ή αν επαναλαμβάνει συλλαβές ή λέξεις και δεν μπορεί να διηγηθεί απλά και πρόσφατα γεγονότα από την καθημερινότητα.

 

Ορόσημα 4-5 ετών:

Ορόσημα Λόγου και Ομιλίας:

• Παίζει ομαδικά παιχνίδια
• Έχει έναν ή δύο καλούς φίλους
• Ακολουθεί σε κανόνες της τάξης
• Έχει καλή ανοχή στην ματαίωση
• Μιλάει με προτάσεις που αποτελούνται από πέντε λέξεις
• Μιλάει με αρκετή σαφήνεια και μπορούν να το κατανοήσουν οι ξένοι
• Εξιστορεί μέρος μιας ιστορίας
• Κατονομάζει πάνω από 4 βασικά χρώματα
• Κατανοεί την έννοια της μέτρησης και των αριθμών
• Μετράει ως το 10 μηχανικά
• Αρχίζει να έχει μια σαφέστερη αίσθηση του χρόνου
• Ακολουθεί σύνθετες εντολές
• Κατανοεί τις έννοιες «ίδιο» και «διαφορετικό», κάνει κατηγοριοποίηση
• Παράγει σωστά όλα τα φωνήεντα
• Παράγει σχεδόν όλα τα σύμφωνα (εκτός από το ρ και τα συμπλέγματα του)
• Έχει κατακτήσει βασικούς κανόνες της γραμματικής

Ορόσημα κίνησης:

• Στέκεται στο ένα πόδι μέχρι πέντε δευτερόλεπτα
• Πηδά και κάνει κουτσό
• Κάνει κούνια και σκαρφαλώνει

Ορόσημα λεπτής κινητικότητας:

• Αντιγράφει σχήματα και γράμματα
• Γράφει μερικά γράμματα
• Ντύνεται και ξεντύνεται χωρίς βοήθεια
• Χρησιμοποιεί πιρούνι, κουτάλι
• Συνήθως ασχολείται με την φροντίδα του (χτένισμα, πλύσιμο χεριών κ.λπ.)

Αναζητήστε βοήθεια αν: Παρουσιάζει ακόμα ανώριμη ομιλία και αδυνατείτε να ελέγξετε κάποιες συμπεριφορές του, υπάρχει έντονη προσκόλληση με εσάς. Όταν ξεσπά σε κλάματα ή έχει επιθετική συμπεριφορά όταν χάνει σε κάποιο παιχνίδι. Αν αγνοεί τα άλλα παιδιά, δεν ανταποκρίνεται στους ανθρώπους έξω από την οικογένεια και δεν συμμετέχει σε παιχνίδια φαντασίας. Αντιστέκεται στο ντύσιμο, τον ύπνο, τη χρήση της τουαλέτας. Δεν χρησιμοποιεί τα “εγώ” και “εσύ” κατάλληλα, όταν δεν μιλάει με σαφήνεια και δεν μπορούν να το κατανοήσουν οι μη οικείοι. Όταν δυσκολεύεται να οργανωθεί, να ακολουθήσει το πρόγραμμα και αν δεν μπορεί να ολοκληρώσει μια δραστηριότητα. Επίσης αν δεν μπορεί να ρίξει μια μπάλα πάνω από το κεφάλι, να φτιάξει πύργο με τέσσερα τουβλάκια και να πιάσει ένα αντικείμενο (μεγέθους μαρκαδόρου) μεταξύ του αντίχειρα και των δακτύλων.

Ορόσημα ηλικίας 5-6 ετών:

• Μιλάει καθαρά
• Γνωρίζει και ονομάζει 6 χρώματα
• Ονομάζει 3 σχήματα
• Αυξάνει συνεχώς το λεξιλόγιο του
• Συμμετέχει σε διαλόγους
• Μετράει αυτοματοποιημένα μέχρι το 30
• Συμμετέχει σε ομαδικά παιχνίδια και ακολουθεί τις οδηγίες
• Εκτελεί σύνθετες εντολές με 3 μέρη
• Ονομάζει τις μέρες της εβδομάδας
• Χρησιμοποιεί κλίσεις και χρόνους ρημάτων (αόριστος, μέλλοντας)
• Γραμματικά πλήρης πρόταση
• Επικοινωνεί εύκολα με ενήλικες

 

Είναι σημαντικό να παρατηρείτε τα παιδιά και να δίνετε χρόνο τόσο ώστε να κατακτάνε τις δεξιότητες ανάλογα της αναπτυξιακής τους ηλικίας, και λαμβάνοντας υπόψιν ότι τα ορόσημα συνεχώς ανανεώνονται βάσει νέων ποιοτικών και ποσοτικών ερευνών, οτιδήποτε σας απασχολεί για την ανάπτυξη του παιδιού σας, συζητήστε το πρώτα με τον υπεύθυνο παιδίατρο σας. Εν συνεχεία αναζητήστε βοήθεια από εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό, όπως αναπτυξιολόγο ιατρό ή παιδοψυχίατρο ανάλογα την ηλικία του, είτε σε δημόσιο φορέα είτε ιδιωτικά.

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε και εδώ: https://www.onassis.org/el/whats-on/webinar-positive-parenting-during-crucial-early-years/digital-material-positive-parenting